חסר רכיב

אנא היא - أنا هي- I Am Her

הגלריה לשלום - גבעת חביבה מציגה
جاليري السلام جبعات حبيبة تعرض

The Peace Gallery - Givat Haviva  presents
אנא היא  - أنا هي- I Am Her 
________________________________________________________________________

  15.6.19 – 11.5.19

بثينة أبو ملحم - בותינה אבו מלחם - Buthina Abu Milhem
 سهاد ديب - סוהאד דיב - Sohad Deeb
 دعاء بدران - דועאא בדראן -  Doaa Badran
 رحمة حمزة- רחמה חמזה - Rahmi Hamzi
 
________________________________

אוצרת: ענת לידרור أمينة المعرض: عنات ليدرور Curator:  Anat Lidror

 לאירוע FACEBOOK חי ומתפתח מוזמנים להצטרף ולשתף כאן 

 اאנא היא  - أنا هي- I Am Her 
________________________________________________________________________

بثينة أبو ملحم – سهاد ديب – دعاء بدران – رحمة حمزة


מראה הצבה בתערוכה
عمّ ولِماذا؟

هذا المعرض هو المعرض الثاني، الفصل الثاني من ضمن ثلاثة معارض سوف ننظمها خلال العام الحالي (2019-2020) في جاليري السلام جبعات جبيبة، والذي يتناول اللا مساواة بالنسبة للنساء في إسرائيل وحتى في مرحلة ما بعد بعد الحداثة.

المعرض الأول "أنا الفن العامل"، حيث عرضنا للفصل الأول والمشوار الفني لفنّانتين من مجتمع الكيبوتسات. فانعدام المساواة الجندري والفنّيّ كان متواجدًا في الكيبوتسات أيضًا، رغم أن مجتمع الكيبوتسات كان قد نقش على رايته قيمة المساواة، الأمر الذي لم يتحقق فعليًا على المستويين الجندري والفنّيّ. الفصل الثالث سوف يُعرض بداية العام 2020 ويتمحور حول موضوع قتل النساء في إسرائيل.

أنا هي يعرض نظرة سينية ثاقبة لأربع فنّانان من المجتمع العربي الفلسطيني في إسرائيل، حول وضع ومكانة النساء في هذا المجتمع، وكذلك مكانتهن في البلاد عامة وفي المجتمعات الإسلامية الأخرى في العالم. يقدم هذا المعرض مقولة متعددة الجوانب، محلية وكونية على حد سواء. تشكل هذا المعرض من خلال التصوّر المرافق للمسيرة التي شكلتها حملة Me Too في العالم وفي البلاد، وفي اعقاب سنة دموية قتلت خلالها أكثر من 20 امرأة في إسرائيل، و-192 امرأة خلال العقد الأخير.

بثينة أبو ملحم، سهاد ديب، رحمة حمزة، دعاء بدران، أربع فنّانات تعرض كل واحدة منهن وجهة نظر شخصية لاذعة. وجهات النظر هذه تشكل معًا نظرة متعددة الأجيال، مركّبة ومتكاملة ومتغيّرة خلال مسار تطورها.

بثينة أبو ملحم
מראה הצבה בתערוכה

الفنّانة بثينة أبو ملحم النشطة في حقل الفنون منذ مدة طويلة تجلب نظرة شبه تقليدية تعبّر عن المرأة ودورها كحافظة للثقافة، والذاكرة والألم الفلسطيني بواسطة استحضار تقنية الحياكة التقليدية والتطريز الفلسطيني الذي تحول إلى رمز للنضال والثقافة النسائية. عبر عمليات فنّيّة تصنع ملابس غير قابلة للبس متجمدة في الزمن، من خلال عمل نسائي من التجسير والربط بين الماضي والحاضر، الأصلي والحداثي، الحرفيّة والفن، يتم حياكة "القمصان" ونسج تقاليد وثقافة ريفية إلى داخل حاضر تنغرز فيه الإبر وتبقى الخيطان متدلية في الهواء.


"القماش العربي هو عالمها، والتطريز المغروز في القماش يشكّل بطاقة وأصداء هويتها" (حاييم مئور) كامرأة وكمجتمع. الإبرة تخيط وتربط لكنها توخز وتتكاثر ووخزها يؤلم.


تبدي أبو ملحم مرونة ومهارة نسائية كانت من نصيب المرأة العربية. تلك التي أزيحت إلى حدود بيتها وهناك بنت مملكتها. المواد التي تستخدمها هي توابل المطبخ (مثل القهوة)، خيطان تطاريز نسائية، إبر، القماش القطني العربي، الشمع وغيرها. وهي تتنقل بمرونة في فنّها بين المواد المعروفة التي تملكها كل امرأة فلسطينية في بيتها. تنطلق أبو ملحم من التقاليد بواسطة قوة المرأة التقليدية، كمحور هام في الحفظ والذاكرة والترميز لقصة الشعب الفلسطيني، ثقافته وتاريخه، بواسطة التطاريز الموجودة في العديد من البيوت وكأنها مخطوطة نادرة للتاريخ.

في أعمالها المشاركة من  مجموعة "الإبرة غلبت الحائك" يمتد الملبس على لوحة القماش، وتصبح الخلفية سوداء، تترك الأمثال ولغة الضاد مكانًا لحضور أساسي للدال والمدلول، الخط والنسيج المجردين. وفتحة اللباس المتغيرة تحصل على أهمية مركزية: بذراعين مفتوحين أو مغلقين مطويين، وأمل التواصل أو أحاسيس مصلوبة.


فخر وانكسار، لغة ورسالة، حفظ وتجميد الوقت، كلها تُحاك من الحرفية إلى الفن: اللباس والكساء يتحولان إلى غرض وإلى عمل فنّيّ. الكساء يتحدث عن الجسد بغيابه، عبر عملية نقدية للتشييء. 



تقدم لنا بثينة أنموذجًا نسائيا يستمد قوته من الماضي وجذوره، يطوي داخلها هويّة نسائية، عائلية، ثقافة وتقاليد. رغم تواجده في الحاضر، في فضاءات اللجوء والانقطاع، فهو يحافظ على نظرة منتصبة إلى المستقبل.

سهاد ديب
סוהאד דיב, פרט מתוך - ללא כותרת, 2017, טכניקה מעורבת

سهاد وبثينة تتعاونان منذ مدة طويلة، فهما من القرية نفسها (عرعرة) وتلتقيان في عدة محاور؛ لكن موقف ديب، والتي تصغر بثينة بنحو عشر سنين، تختلف من ناحية مواد الإشعال واللبنات التي تنبي منها مقولتها.

تتحدث سهاد ديب بلغة مباشرة متحررة، عبر التعامل مع جسد المرأة وعملية إعادة استملاكه لنفسها مقابل أنشطة فنّيّة كولونيالية للفنّان الفرنسي أنغر من القرن الثامن عشر، في عمله "حمام تركي" حيث يرسم المرأة الشرقية الاستشراقية كامرأة غربية، ويسمح له بمنحها نظرة شبقية أكثر مما كان مقبولًا في رسومات عري النساء الغربيات في تلك الفترة. وبعمل مثابر شبه استحواذي تصور ديب وتفكك، تقص وتجمع، تكتب (عذراء، الجسد لي)، تحجب وتؤكد عبر لا نهاية من القصص والروايات التي تهدف جميعها إلى استعادة الملكية على جسد المرأة تلك، المرأة التي تكونها.

ديب، على غرار شريكاتها في المعرض، تتواجد في الحيّز بين الرسم والنحت، وتستخدم مجال واسع من المواد، شخصيات امرأة من التراب محفوظة ومُجمدة داخل مرطبان زيت، أكياس توابل وحيوانات منوية، لوحات أكريل بألوان الأحمر، الأسود والذهبي، على مسطحات كبيرة تدمج بين التطريز، الخيطان، الحبال، وربطات العنق الرجالية، تتحدث عن حقها الكامل أمام وجهات نظر غربية من القرن الثامن عشر ولكن وبشكل خاص مقابل المجتمع الذي تعيش فيه، عن الحرية الذاتية على جسدها ورغباتها، خياراتها في الحياة الزوجية والعائلية مثل النساء جميعًا. تُحدد سهاد ديب حدود المرأة من جديد، وكذلك فضاءات الخصوصية النسائية التي تستحقها النساء.

وفي إدراكها تتعامل كذلك من القدرة البديهية للبيئة القريبة، الاجتماعية والثقافية على اقتحام خصوصية النساء على نحو من يشعر بأنه صاحب القوة الشرعية على اقتحام المعلومات واشباع وفضوله.

حيّز الاقتحام الفضولي، الذي لم يتم بعد صده، حيث تسأل الرجولة المرأة في الحيز العام حتى، كامرأة في المجتمع الإسرائيلي (العربي واليهودي على حد سواء) لماذا لم تنجب بعد الأطفال ولماذا لم تتزوج؟ هل هي عذراء؟ هل هي حامل؟ وهي تتحدث بهذا بلسان العديد من النساء الراغبات بخطاب يتواجد في أماكن أخرى في العلاقة بين الرجال والنساء.

"بدون عنوان"، العمل الأسود الأخير لسهاد ديب، ربما خاتمة وربما افتتاحية لفصل جديد، يبدأ بخط انتاج صناعي فيه رؤوس دمى في فاتيرنا الحوانيت وبخاخ صناعي أسود. من الصدمة أو ربما الصمت تتحدث عن القوة، الهدم، التدمير.

מראה הצבה בתערוכה

رحمة حمزة
רחמה חמזה, ללא כותרת, 2019, טכניקה מעורבת

رحمة حمزة (24 سنة) تعيش وتعمل في بير المكسور في الشمال، خريجة (حديثة نسبيًا) دراسة الفنون في جامعة حيفا، والتي نجحت بالظهور كفنّانة شابة واعدة تموضع أعمالها حول مضامين الجسد النسائي، موتيفات دينية وجنسية، طبيعة وطباع، جمال وكمال. تبني حمزة أعمالها من خلال تكتيك جمالي بينما تقوم بتفكيكها وتركيبها من جديد على القماش والحيّز النحتي، أشكالًا عضوية لشخصيات ذات موتيفات نباتية.

مصدر الهامها من النباتات الشبقة وأزهارها. فعندما تكبّر أزهار النبتة فهي تُظهر جمالها الخلاب وكمالها وجهوزيتها للظهور. "الأزهار هي الأعضاء التناسلية للنبات، وهي طبيعية وجميلة"، تقول حمزة.

على مر العصور تم التشبيه بين النساء والأزهار من خلال العديد من المفاهيم (الطهارة، الخصوبة، الجمال) والعديد من المجالات (الأدب، الفن، الشعر وغيرها)، لكن جزء كبير منه لا يتم الحديث عنه في المجتمع الذي عاشت فيه رحمة.

عملت رحمة على إثراء عالمها الداخلي بشكل مستقل، عبر الكتب والقراءة الوافرة عن النساء والجسد. إضافة إلى طبقة سميكة من التصورات النسوية التقدمية التي طورتها خلال دراستها. الأمور التي تراكمت معًا على شكل كتلة رقيقة لكنها ثقيلة.

مع تلك الرقة الكبيرة، التي تظهر كبصمتها الشخصية، هنالك الشجاعة والإصرار على الأهمية التي توليها للتعبير كامرأة عربية عن الحاجة إلى الحديث عن الأنوثة والجنسانية الطبيعية التي تظهر أكثر لدى إسكاتها.

عبر النحت الحرفي الماهر والرقيق تُنتج أغراضًا تنسب للإله وللطقوس الدينية. وهي موجهة للنسائي الجميل والطبيعي وهي تسميها "أعضاء مقدسة". تعود وترسم نفسها في لوحات زيتية رقيقة، شبه تجريدية، متعددة النظرات والاتجاهات وأشكال عضوية للجسد النسائي، أحيانًا يكون ذلك وجهها هي وأحيانًا أجزاء من نباتات مزهرة مكبّرة.

دعاء بدران
דועאא בדראן, ללא כותרת, 2017, דיו על נייר

دعاء بدران ورحمة حمزة، فنّانتان شابتان تجلبان معًا صوتًا قويًا ينظر إلى المرأة من جوهرها الحر وروحها الكبيرة، عن طريق الأساطير والعلاقة مع الطبيعة يتم تضمين عظمة المرأة وكذلك اختزالها عبر الثمن الذي تضطر إلى دفعه على مدار وجود السلطة الذكورية. بدران (26 سنة)، من كابول، خريجة دراسة الفنون في جامعة حيفا مثلها مثل رحمة، ترصد في أعمالها التنقل بين المادة والشكل.

تخطيطاتها ومنحوتاتها في حوار متواصل، مترابطة ولكنها ليست متجانسة. تصنع منحوتاتها بواسطة الجمع بين موتيفات تقليدية وأغراض ناجزة يومية. مواد مختلفة تتشكل بين يديها على هيئة تصوير هو دائما تصوير جسد ما، جسد نسائي.

احجار بناء الأنوثة لدى بدران أسطورية، تقليدية، يومية، ودراسة للجوهر. ففي الأساطير: من الإلهة الأم التي خلق العالم من دمها عبر كاهنات الجنسانية من الثقافة البابلية اللواتي اعتبرن قديسات. هكذا تبحث في دور النساء في العالم، ما هي القداسة النسائية، وما هو دور الإنسانية، ما هو الكمال. وعبر هذه الأسئلة تسأل عن العالم نفسه من نظرة نسائية: هل ينبغي علينا أن نعطي كي نأخذ في هذا العالم؟ هل من الجدير أن نولد في هذا العالم؟

جسد بدران مجروح؛ هنالك بتر أو إصابة ما، تلتقي مع المادة والشكل. وهي تعالجها وتحولها بذلك إلى جزء متأصل في أعمالها. من يؤذي ومن يتأذى؟ المُنتِج أم المادة؟ فعلي سبيل المثال، في عملها "حبل السرة" حيث تستخدم الصوف الفولاذي (ليف سلكي).

דועאא בדראן, ללא כותרת, 2017, דיו על נייר

السيرورة عميقة، شخصية وأحيانًا علاجية، لكن لوقتها كامنة بأنها تتحدث بالقوة نفسها عن الجوهري، الواسع، الأسطوري، كأنها تدرس وتبحث عن الوصول إلى جوهر التعريف المنقي للجوهر النسائي.


خاتمة

מראה הצבה בתערוכה

ليس من المؤكد أن تتمكن الفنّانات الأربع من اغلاق دائرة مقولة واحدة مشتركة، ولكن هذه هي الجودة النوعية النسائية، فليس ثمّة حاجة لذلك. لديها القدرة متعددة الطبقات على تشكيل مقولة معقدة تشمل هذا وذاك، وذاك وهذا.

معًا يشكلن طبقة غنية من الحكمة النسائية التي تعكس نسائية قوية ومهمة أيضًا في الحيّز التقليدي وأيضًا في الحيّز المعاصر؛ لكنها نسائية ما زالت تصارع على حقها بأن تكون كذلك في العالم.

                                                                                                                                 عنات ليدرور، قيّمة المعرض


מראה הצבה בתערוכה
_____________________________________________________________________________

אנא היא  - أنا هي - I Am Her 
________________________________________________________________________

בותינה אבו מלחם - סוהאד דיב - דועאא בדראן - רחמה חמזה



על מה ולמה?

התערוכה היא תערוכה שנייה, פרק ב' מתוך שלוש תערוכות שיוצגו במהלך שנה אחת (2019-2020) בגלריה לשלום - גבעת חביבה, העוסקות במיצובה הלא שוויוני של האישה בישראל גם ועדין בתקופה הפוסט פוסט מודרניסטית.
התערוכה הראשונה: 'אני האמנות העובדת', בה הוצג פרק א' ובו דרכן האמנותית של שתי אמניות מן החברה הקיבוצית. אי השוויון המגדרי והאמנותי היה נוכח גם בחברה הקיבוצית בארץ, למרות היותה של החברה הקיבוצית חברה שחרתה על דגלה את ערך השוויון, בפועל בפן המגדרי והאמנותי הוא לא התממש. פרק ג' יוצג בתערוכה בתחילת 2020 שתמקד את המבט בנושא רצח נשים בישראל.

אנא היא - أنا هي מציגה מבט רנטגן חודר של ארבע אמניות מן החברה הערבית- פלסטינית בישראל, על מצבה ומיצובה של האישה בחברה זו כמו גם מצבה בארץ בכלל ובחברות מוסלמיות אחרות בעולם. היא מביאה אמירה רב זוויתית מקומית וגלובלית כאחת. התערוכה נוצרה מתוך תפיסה מלווה למהלך הרחב שעורר קמפיין  Me Tooבעולם ובארץ ובעקבות שנה עקובה בה נרצחו בישראל למעלה מעשרים נשים, 192 נשים בעשור האחרון.

בותינה אבו מלחם, סוהאד דיב, רחמה חמזה ודועאא בדראן, מציגות כל אחת זווית אישית ויוקדת. מכלול מבטיהן יחד מציג מבט מרובה רב דורי, מורכב ומשלים שבמעקב התפתחותי מראה גם ראייה שהולכת ומשתנה.

בותינה אבו מלחם

מראה הצבה בתערוכה

 אבו מלחם הפועלת כאמנית זמן ניכר בזירה האמנותית מביאה מבט סמי-מסורתי המבטא את האישה ותפקידה כמשמרת התרבות, הזיכרון והכאב הפלסטיני באמצעות הנכחה של טכניקות תפירה מסורתיות של הרקמה הפלסטינית שהפכה לסמל של מאבק ותרבות נשית.  במהלכים אמנותיים היא יוצרת מלבוש שאינו ניתן ללבישה, המוקפא בזמן, תוך פעולות נשיות של גישור וחיבור, בין עבר להווה, אותנטי ומודרני, אומנות ואמנות, נתפרות "חולצות" ונארגת מסורת ותרבות כפרית אל תוך הווה בו המחטים נעוצות והחוטים נותרים פרומים אל האוויר.



בותינה אבו מלחם, מתוך המחט ניצחה את התופר, 2018, טכניקה מעורבת

"מצע הבד הערבי הוא עולמה ומה שרקום ונעוץ בתוכו הוא תעודת הזהות שלה ותהודת הזהות שלה" (חיים מאור) כאישה וכחברה. המחט תופרת ומאחה אך גם דוקרת ומתרבה וכשרבות ננעצות, זה כואב.
מלחם מראה גמישות וירטואוזית נשית שהייתה לנחלתה של האישה הפלסטינית. זו שנדחקה אל גבולות ביתה ויצרה בו את ממלכתה. חומרי השימוש שלה הם תבלינים מהמטבח ( כגון קפה), חוטי הרקמה הנשית, מחטים, בד הכותנה הערבי, שעווה ועוד. היא נעה בקלות באמנותה בין החומרים המוכרים שיש לכל אישה פלסטינית בביתה. מלחם יוצאת מתוך המסורת באמצעות כוחה של האישה המסורתית, כציר חשוב בשימור, זיכרון והצפנה של סיפורו של העם הפלשתיני, תרבותו וקורותיו, באמצעות הרקמה שנרקמה בבתים רבים כל כך ככתב יד נדיר של ההיסטוריה.


בותינה אבו מלחם, מתוך המחט ניצחה את התופר, 2018, טכניקה מעורבת


בסדרה המוצגת מתוך 'המחט ניצחה את התופר' המלבוש נמתח על קנבס, הרקע הופך שחור, הפתגמים ושפת הד'אד (השפה הערבית) מפנים את מקומם לנוכחות עיקרית של הסימון, המסומן, הקו והמארג המופשטים. משמעות מרכזית מקבל מיפתח הבגד המשתנה: בזרועות פתוחות ומקבלות או סגורות ומקופלות, עם תקווה לחיבור או תחושת נצלבות.
גאווה ושבר, שפה ומסר, שימור והקפאת הזמן, נתפרים במהלך מאומנות לאמנות: הלבוש והכסות הופכים כך במקביל גם לחפץ וגם לעבודת אמנות. הכסות מדברת על הגוף בהעדרו, בפעולה ביקורתית של החפצה.
בותינה אבו מלחאם מוסרת בידנו מודל נשי חזק השואב את כוחו מן העבר ושורשיו, מקפל בתוכו זהות נשית, משפחה, תרבות ומסורת. למרות שהוא פועל בהווה, במרחבי פליטות ותלישות, הוא שומר על מבט זקוף אל העתיד.

סוהאד דיב


סוהאד דיב, ללא כותרת, 2002-2003, טכניקה מעורבת

אבו מלחם וסוהאד דיב משתפות פעולה לאורך זמן, שתיהן מאותו הכפר (ערערה) ולשתיהן נקודות השקה רבות; אך עמדתה של דיב, הצעירה מאבו מלחם בכעשור, נבדלת בחומרי הבערה ולבנים מהם היא בונה את אמירתה.
היא מדברת בשפה ישירה ומשוחררת, באמצעות העיסוק בגוף האישה ופעולות ניכוס מחודש שלו לעצמה אל מול פעולות אמנותיות –קולוניאליסטיות של האמן הצרפתי מהמאה ה-18 אנגר, ביצירתו "בית מרחץ תורכי", בה הוא מצייר את האישה המזרחית האוריינטלית כאישה מערבית, תוך לקיחת חופש הבעה ארוטי מעבר למקובל בציורי עירום של נשים מערביות באותה תקופה. בעקביות עד כדי אובססיביות,  דיב מצלמת ומפרקת, גוזרת ואורגת, כותבת (בתולה, הגוף שלי), מכסה ומדגישה באין ספור ואריאציות שכולן נועדו לקבל בחזרה את החזקה על גופה של האישה ההיא, והאישה שהיא.
 סוהאד דיב, פרטים מתוך - ללא כותרת, 1999, דמות אישה - אדמה, קש טחון ושמן זית

דיב כמו שותפותיה לתערוכה נמצאת במרחב שבין ציור לפיסול, ומשתמשת ברדיוס רחב של חומרים: מדמויות אישה מאדמה משומרות ומוקפאות בצנצנות שמן, דרך שקי תבלינים- זרעונים, אל ציורי אקריליק בגווני אדום, שחור וזהב, על משטחים גדולים המשלבים אריגה, חוטים - חבלים ועניבות גבריות, היא מדברת על זכותה המלאה גם מול תפיסות המערב של המאה ה-18 וגם ובעיקר מול החברה בה היא חיה, לחופש אישי ונשי על גופה ותשוקתה, בחירות חייה הזוגיות והמשפחתיות כמו גם של נשים בכלל.
 סוהאד דיב, ללא כותרת, 2000, טכניקה מעורבת

סוהאד דיב מגדירה את גבולות האישה שהיא מחדש, כמו גם את מרחבי הפרטיות הנשית לה זכאיות נשים.
תודעתה עוסקת גם ביכולת המובנת מאליה של הסביבה הקרובה, החברתית והתרבותית להיכנס אל הפרטיות הנשית באופן החש בעל יכולת לגיטימית לחדור אל המידע ולהשביע סקרנותו.
מרחב החדירה הסקרן, זה שעוד לא נהדף, בו הגבריות שואלת ואפילו באופן ציבורי את האישה כאישה בחברה הישראלית (היהודית והערבית כאחד)  מדוע אין לה ילדים, אינה נשואה? האם היא בתולה? או בהריון? בכך היא מדברת נשים רבות מאד שהשיח שהן מעוניינות למקם נמצא במקומות אחרים ביחסים בין גברים לנשים.

רחמה חמזה
רחמה חמזה, ללא כותרת, 2017, שמן על בד

רחמה חמזה (24) המתגוררת ויוצרת בביר אל מכסור שבצפון, היא בוגרת (טרייה יחסית) של לימודי אמנות באוניברסיטת חיפה שכבר הספיקה להסתמן כאמנית צעירה מבטיחה הממקמת את עמדתה סביב תכני הגוף הנשי, מוטיבים דתיים ומיניים, טבע וטבעיות, יופי ושלמות.  חמזה בונה את עבודותיה מתוך טקטיקה אסתטית כשהיא מפרקת ומרכיבה מחדש על הקנבס והמרחב הפיסולי, צורות אורגניות של דימויים בעלי מוטיבים בוטניים.
חומרי השראתה הם הצמחים הארוטיים ופרחיהם. כשהיא מגדילה את פרחי הצמח היא מראה אותו ביופיו הרב ושלמותו יחד עם מוכנותו המלאה להיראות. "פרחים הם אברי רביה של הצמח, הם טבעיים ויפים". היא טוענת. 
רחמה חמזה, איברים קדושים 1, 2017, טכניקה מעורבת

נשים ופרחים הומשלו בכל הזמנים האחד לשנייה עם שלל משמעויות (טוהר, פוריות, יופי) בשלל תחומים (ספרות, אמנות שירה ועוד), רק שחלק מהותי בהם אינו מדובר בעולם שרחמה גדלה בו.
את עולמה הפנימי העשירה לבד, עם הספרים, כשקראה רבות על נשיות וגוף. לכך נוספה שכבה עבה של תפיסות פמיניסטיות מתקדמות שפיתחה בלימודיה. יחד הן הצטברו למסה עדינה אך כבדה.
יחד עם אותה עדינות רבה, שמסתמנת כחותמה האישי, נמצאים אומץ ונחישות בחשיבות שהיא מייחסת
לבטא כאישה ערביה את הצורך לדבר את הנשיות והמיניות הטבעיים שבהשתקתם הם נוכחים עוד יותר.

בפיסולה הקראפטי העדין היא יוצרת באופן זה חפצים המיוחסים לאל ולטקסים דתיים. אלו מופנים אל הנשי היפה והטבעי ונקראים על ידה: 'איברים קדושים'. היא חוזרת ומציירת את עצמה בציורי שמן דקים, סמי מופשטים, מרובי מבטים וכיוונים בהם צורות אורגניות של הגוף הנשי, לעיתים פניה שלה, לעיתים חלקי צומח פרחי מוגדל.

דועאא בדראן
דועאא בדראן,  Istaritu , 2017, גבס

חמזה ובדראן יחד, הן שתי אמניות צעירות המביאות קול חזק וברור המתבונן על האישה ועל מהותה החופשית ורוחה הגדולה, דרך מיתולוגיות והשקות לטבע; דרכם הן מקפלות, הן את גדולתה והן את צמצומה (במחירים שנאלצה לשלם לאורך השלטון הגברי). 

בדראן, 26, מהכפר כאבול, בוגרת לימודי אמנות בחיפה כרחמה, עוקבת בעבודותיה אחר המעבר בין חומר לצורה.
רישומיה ופסליה בדיאלוג מתמיד, הם קשורים אך לא אחידים.
פסליה נוצרים על ידי חבור בין מוטיבים מסורתיים יחד עם חפצי רדי מייד יומיומיים.
חומרים שונים מתגבשים תחת ידיה לכדי דימוי שהוא תמיד דימוי של גוף כלשהו, גוף נשי.

לבני הבניין של הנשיות אצל בדראן הם מיתולוגיים, מסורתיים, יומיומיים ונושאים של חקר המהות.
 במיתולוגיה: מדמיאנה האלה האם שמדמה נברא העולם דרך כוהנות מיניות בתרבות הבבלית שנתפסו כקדושות.
היא בוחנת מהו התפקיד הנשי בעולם, מהי קדושה נשית, ואף מהו תפקיד האנושות, מהי שלמות. ובשאלות אלו היא גם שואלת על העולם עצמו בראייה נשית: האם עלינו לתת על מנת לקבל בעולם הזה? האם כדאי להיוולד לעולם?
דועאא בדראן, ללא כותרת, 2017, חימר ועץ

הגוף של בדראן פצוע; קיימת בו קטיעה או פגיעה כלשהי, הפוגשת את החומר והצורה. זו מטופלת על ידה ובכך הופכת לחלק אינהרנטי מהעבודה. מי פגע ומי נפגע? היוצר או החומר?
כמו למשל בעבודה 'חבל הטבור בה היא עבודת עם צמר פלדה.
התהליך הוא עמוק, אישי לעיתים אף טיפולי, אך כוחו מצוי בזה שהוא מדבר באותה עוצמה את המהותי, הרחב, המיתולוגי, כמו בוחן ומחפש להגיע אל גרעין ההגדרה המזככת של המהות הנשית.
דועאא בדראן, חודר, 2019, חולץ פקקים וגבס

סוף דבר

לא בטוח שארבעת האמניות תוכלנה לסגור מעגל של אמירה אחת משותפת, אך זו איכותה של נשיות, אין לה צורך בכך.
היא בעלת היכולת המרובדת ליצור אמירות מורכבות המכילות גם וגם, גם וגם.
יחד הן יוצרות מרבד עשיר של חכמה נשית המשקפת נשיות חזקה ומשמעותית גם במרחב המסורתי וגם במרחב העכשווי;
אך נשיות שעדיין נאבקת על זכותה להיות כזו בעולם.

                                                                                                                                 ענת לידרור , אוצרת.
___________________________________________________________

אנא היא  - أنا هي- I Am Her 
________________________________________________________________________

Buthina Abu Milhem - Sohad Deeb - Doaa Badran - Rahmi Hamzi
מראה הצבה בתערוכה
Why?
This is the second exhibition, part two of three exhibitions to be presented during one year (2019-2020) at the Peace Gallery - Givat Haviva, dealing with the unequal positioning of women in Israel even in this post-postmodern period.
The first exhibition, "I am the Laboring Art", presented the artistic path of two female artists from the kibbutz movement.
Gender inequality and artistic inequality were also present in the kibbutz society in Israel. Despite the fact that it was a society that championed the value of equality, in practice this did not materialize in the aspects of gender and art. Part 3 will be presented at the exhibition planned for early 2020, which will focus on the issue of the Femicide in Israel.

מראה הצבה בתערוכה

I Am Her presents a penetrating x-ray of four female artists who are members of the Arab-Palestinian society in Israel, examining the condition and the positioning of women in that society, as well as their situation in Israel in general and in other Muslim societies in the world. It brings a multi-dimensional
statement both locally and globally. The exhibition was created out of an accompanying perception of the wide-ranging repercussions of the Me Too campaign in the world and in Israel, and following a year in which over twenty women were murdered in Israel, 192 women over the past decade.

Buthina Abu Milhem, Sohad Deeb, Rahmi Hamzi and Doaa Badran, each present a personal and blazing angle. The totality of their views together presents a multi-generational, complex and complementary view that, in developmental observation, also shows a changing vision.

Buthina Abu Milhem
בותינה אבו מלחם, עמוד, 2006, טכניקה מעורבת

Abu Milhem, who has been active in the artistic arena for a considerable time, brings a semi-traditional perspective that expresses woman and her role as the keeper of Palestinian culture, memory and pain through the presence of traditional sewing techniques of Palestinian embroidery, which has become the symbol of feminine culture and resistance.  Through artistic moves she creates a garment that cannot be worn, which is frozen in time. Through feminine actions of mediation and connection, between past and present, authentic and modern, art and craft, "shirts" are sewn and a rural tradition and culture is woven into a present where the needles are stuck and the threads remain unraveled in the air.

"The surface of Arab fabric is her world, and what is embroidered and embedded in it is her identity card and the resonance of her identity" (Haim Maor) as a woman and as a society. The needle sews and connects but also stabs and multiplies and when many needles are stuck, it hurts.
Milhem shows feminine virtuoso flexibility that had become the legacy of the Palestinian woman. The one that was confined within the boundaries of her home and made it into her kingdom. Her materials are spices from the kitchen (such as coffee), embroidery threads, needles, Arabic cotton fabric, wax and more.
She moves easily in her art among the familiar materials that every Palestinian woman has in her home. Milhem emerges from tradition through the power of the traditional woman as an important axis in the preservation, memory and encryption of the story of the Palestinian people, its culture and its history, through the embroidery made in so many homes as a rare manuscript of history.
In the series from 'The Needle Vanquished the Tailor', the garment is stretched on canvas, the background becomes black, the proverbs and the Arabic language give way to the main presence of the abstract signifier, signified, line and fabric. A central meaning is the changing opening of the garment: with arms that are open and accepting or closed and folded, with hope of connection or a sense of being crucified.
Pride and breaking, language and message, preservation and the freezing of time, are sewn in the passage from craft to art: the garment becomes both object and piece of art. The garment speaks of the body in its absence, in a critical act of objectification.
Buthina presents us with a strong female model that draws its strength from the past and its roots, embracing a feminine identity, family, culture and tradition. Although it works in the present, in the expanses of displacement and detachment, it maintains an upright gaze into the future.

Sohad Deeb
סוהאד דיב, ללא כותרת, 2014, טכניקה מעורבת

Abu Milhem and Deeb have been collaborating for a long time. Both come from the same village (Ar'ara) and have many overlapping points, but the position of Deeb, who is younger from Abu Milhem by almost a decade, is different in the materials of fire and the bricks she uses to construct her statement.
She speaks in a direct and liberated language, through the preoccupation with the woman's body and her re-appropriation of it against the artistic-colonialist actions of the 18th-century French artist Ingres, in his work "The Turkish Bath," in which he paints the Oriental woman as a Western woman, manifesting an erotic freedom of expression beyond what was customary in Western women's nude paintings at the time. Consistently and obsessively, Deeb captures and deconstructs, cuts and weaves, writes ("virgin", "my body"), covers and emphasizes in countless variations that are all intended to regain the hold on the body of that woman and of the woman she is.
Like her partners in the exhibition, Deeb operates in the space between painting and sculpture, using a wide range of materials: from woman figures made of soil, preserved and frozen in oil jars, through bags of spices and seeds, to acrylics in shades of red, black and gold, on large surfaces that combine weaving, threads, ropes, and men's ties. In the face of 18th century Western perceptions and mostly of the society in which she lives, she speaks of her full right to personal and feminine freedom over her body and desire, of her personal – and other women's - choices of a partner and family life.
Sohad redefines the boundaries of the woman she is, as well as the spaces of feminine privacy to which women are entitled.
She also deals with the obvious ability of the immediate social and cultural environment to invade feminine privacy in a way that feels it is legitimate to appropriate information and satisfy its curiosity.
The curious, unchallenged space of penetration, in which masculinity asks, and even publicly, the woman in Israeli society (both Jewish and Arab) why she has no children, why she is not married… Is she a virgin? Or pregnant? In so doing, she speaks for many women who wish to place the discourse elsewhere in the relationship between men and women.


סוהאד דיב, ללא כותרת, 2017, טכניקה מעורבת

Rahmi Hamzi
רחמה חמזה, ללא כותרת, 2017, שמן על בד

Rahmi Hamzi (24), who lives and works in Bir al-Maksur in northern Israel is a (relatively new) graduate of the Art Department at Haifa University, who has already emerged as a promising young artist who places her position on the female body, religious and sexual motifs, nature, beauty and perfection. Hamzi shapes her works through aesthetic tactics as she deconstructs and reconstructs organic forms of images with botanical motifs on the canvas and in the sculptural space.
Her inspiration is erotic plants and their flowers. When she enlarges the flowers of the plant she shows it in its complete beauty and perfection, fully ready to be seen. "Flowers are reproductive organs of the plant, they are natural and beautiful," she says.
Women and flowers have always been compared to each other with a variety of meanings (purity, fertility, beauty) in a variety of fields (literature, art, poetry, etc.), except a significant part of that is silenced in the world where Rahmi grew up. She enriched her inner world on her own, through the many books she read
about femininity and body.  This was complemented by a thick layer of advanced feminist concepts that she developed in her studies. Together, they accumulated into a gentle but heavy mass.
Along with her great delicacy, which appears to be her personal stamp, there is courage and determination in the importance she attributes to her need, as an Arab woman to speak of natural femininity and sexuality that are even more present as they are silenced.


רחמה חמזה, ללא כותרת, 2017, שמן על בד

In her delicate craft-like sculpture she thus creates ritual objects. They address the beautiful and natural feminine and she calls them Sacred Organs. She repeatedly paints herself in subtle, semi-abstract oil paintings, featuring multiple gazes and directions of organic shapes of the female body, sometimes her own face, sometimes enlarged parts of flora.

Doaa Badran
מראה הצבה בתערוכה

Like Hamzi, Badran is another young artist who brings a strong, clear voice looking at the woman and her free essence and great spirit through mythologies and connection to nature – through which they express both her greatness and powerlessness (at the cost she had had to pay during ages of patriarchy).
Badran, 26, from Haifa, a graduate of the Art Department at Haifa University like Ramzi, follows the transition between material and form in her work. Her drawings and sculptures are in constant dialogue, connected but not uniform.
Badran's sculptures are created by combining traditional motifs with everyday readymade objects.
Different materials crystallize under her hands into an image that is always an image of a body, a female body.

The building blocks of femininity in Badran's work are mythology, tradition, and questions on the essence of life. Her exploration of mythology begins with Damiana, the Mother Goddess of whose blood the world was created, through sacred sexual priestesses in the Babylonian culture who were perceived as saints.
She examines the feminine role in the world, what is female holiness, and what is the role of humanity, what is perfection. Through these questions she also asks about the world itself from a feminine perspective: Should we give in order to receive in this world? Should one ever be born?

דועאא בדראן, אייל קדוש, 2017, אסמבלאז'

Badran's body is wounded; There is an amputation or damage that brings together material and shape. The artist tends to the wound and thus it becomes an inherent part of the work. Who injured and who was hurt? The artist or the material? An example is Umbilical Cord, in which she works with steel wool. The process is deep, personal, sometimes even therapeutic, but its power lies in the fact that it expresses the essential, the mythological, as if examining and seeking to reach the core definition of feminine essence.

Epilogue
It is not certain that the four artists will be able to close a circle of one common statement, but this is the quality of femininity, it does not need it.
It has the ability to create complex statements that contain both and.
Together, they create a rich tapestry of feminine wisdom that reflects strong and meaningful femininity both in the traditional space and in the contemporary space.  Still, it is a femininity that is struggling for its right to exist in the world.
Anat Lidror, Curator.

 __________________________________________________________________________

 פרסומים:

 האמניות שנועצות סכיני גילוח בדימוי היופי הנשי- רג'אא נאטור- גלריה הארץ 

רדיו מכאן- ראיון עם רחמה חמזה כאן

חדשות חדרה -
ידיעות חדרה
________________________________________________________________________________

 ساعات عمل الصالة:

 صالة العرض للسلام – جفعات حبيبة
الاحد – الخميس : 16:00-9:00
الجمعة : 13:00-9:00
السبت: 15:00-11:00
لمعلومات إضافية: هاتف : 6372824-04 بريد الكتروني: artgvha@givathaviva.org.il موقع: www.artcenter.org.il

שעות פתיחה:

הגלריה לשלום- גבעת חביבה
ראשון –חמישי: 9:00-16:00
שישי- 9:00-13:00
שבת- 11:00-15:00
לפרטים נוספים: טל': 04-6372824 |   דוא"ל: artgvha@givathaviva.org.il אתר: www.artcenter.org.il

תגובות לדף זה
תגובה חדשה

עדיין אין תגובות לדף זה.
מוזמנים להגיב!

חסר רכיב